ABD Başkanı Joe Biden, Afgan güvenlik güçlerinin kısa süre içinde çözülmesini kimsenin beklemediğini, Kabil’de ortaya çıkan tablonun bu hızlı çöküşün sonucunda ortaya çıktığını savundu.
ABD Başkanı Biden, Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında, Afganistan’daki son durumu ve devam eden tahliye operasyonundaki tabloyu değerlendirdi.
Biden, ABD’nin Kabil’deki Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı üzerinden ülkedeki Amerikalıları, ABD’ye destek olan güvenlik taramasından geçmiş Afganları ve diğer bazı 3. ülke vatandaşlarını tahliye operasyonundan övgüyle bahsetti.
Kabil’de 6 bin civarında ABD askerinin görev yaptığını anlatan Biden, “Bu operasyon, tarihteki en zor hava tahliye operasyonlarından biridir.” ifadesini kullandı ve son rakamlara göre 14 Ağustos’tan bu yana ülkeden çıkarılan kişi sayısının 13 bini geçtiğini belirtti.
Biden, Taliban ile yaptıkları anlaşma uyarınca Amerikan pasaportunu gösteren ABD vatandaşlarına Taliban’ın havalimanına kadar güvenli geçiş imkanı sağladığını vurguladı.
“Taliban ile tahliye operasyonu konusunda yakın temas halindeyiz.” diyen Biden, ABD askerlerine veya operasyona müdahale etmeleri halinde en hızlı ve güçlü şekilde karşılık vereceklerini Taliban’a birçok kez ilettiklerini sözlerine ekledi.
Geride, Afganistan’dan ayrılmak isteyen hiçbir ABD vatandaşını bırakmayacaklarını kaydeden Biden, 31 Ağustos’tan sonra da ülkede asker bulundurup bulundurmayacakları sorusuna “Zamanı gelince değerlendireceğiz.” diye yanıt verdi.
Biden ayrıca, gerekmesi halinde havalimanına gelememiş ancak gelmek isteyen Amerikalılar için “kurtarma operasyonları” da yapabileceklerini ifade etti.
Afganistan’da bazı DEAŞ yanlılarının hapishanelerden (Taliban tarafından) salıverildiğini iddia eden Biden, Kabil Havalimanı etrafında muhtemel terör tehditlerine karşı tedbirler aldıklarını da belirterek, “Bu arada şunu da söylemek lazım, Afganistan’da DEAŞ ile Taliban birbirlerine yeminli düşmanlar.” dedi.
ABD Başkanı Biden, Taliban’ın ülkede kontrolü bu kadar hızlı sağlamasına ilişkin ABD’nin hatalı bir istihbarat değerlendirmesi yapıp yapmadığına ilişkin bir soruya ise topu Afgan yönetimine atarak şu yanıtı verdi:
“Biz her ne kadar Taliban ile Doha’da irtibat halinde olsak da Afgan ulusal güçlerinin tamamen çökmesi beklenmedik bir şeydi. Eğer Afgan güvenlik güçleri Kabil kuşatıldığında savaşsalardı çok farklı bir hikaye olurdu. Ama ortak kanaat Afgan güvenlik güçlerinin böyle çözülmeyeceği, ülkeyi terk etmeyeceği ve silahlarını bırakmayacağı yönündeydi, ancak böyle oldu.”
Biden, Taliban’ın bundan sonraki eylemlerine bakarak bir yol haritası çizeceklerini ve gelecek hafta çevrim içi yapılacak G7 zirvesinde müttefikler olarak ortak bir politika belirlemeye çalışacaklarını dile getirdi.
ABD’nin Afganistan’da El Kaide’yi yok ettiğini ve Usame bin Ladin’i öldürerek misyonunu tamamladığını savunan Biden, “Eğer ülkeden çekilme kararı almasaydık oraya 1 Mayıs’tan sonra daha fazla asker göndermemiz gerekecekti. Bu askerlerimizin bazıları belki de orada hayatını kaybedecekti. Peki ne için?” diyerek ABD’nin artık Afganistan’da ulusal çıkarının kalmadığını ifade etti.
ABD’nin terörle mücadelede daha nokta atışı hedeflere yoğunlaşacağını anlatan Biden, görüştükleri müttefiklerinin de ABD’nin Afganistan’dan ayrılma stratejisinden şikayetçi olmadığını savundu.
