“1995 Yılında Meydana Gelen Beşparmak Dağları Yangınından İtibaren Ülkemizdeki Orman Yangınlarında Alınan Önlemlere İlişkin Yönetici ve Diğer İlgililerin İhmali Olup Olmadığına, Gereken Önlemlerin Alınıp Alınmadığına” ilişkin Meclis Araştırma Komitesi raporunda, Orman Dairesi’nin özellikle yangınları önleyici faaliyetlerde zafiyetleri olduğu tespitinde bulunuldu.
Komite, “ülkede ivedilikle bir yangın protokolünün” hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti.
Komite, raporda, “yangınlara müdahale edilirken, yangın yönetiminin çok farklı bir konu olduğu, İlçelerde kurulan kriz masasının başında Kaymakam bulunduğu ve olay yerindeki kriz merkezlerinde Orman Dairesi Müdürlüğü’nün birinci dereceden sorumlu olduğu” bulgularını elde ederken, “Dairenin özellikle yangınları önleyici faaliyetler bağlamında zafiyetleri olduğu” değerlendirmesi yaptı.
Komite, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde 1995 yılında meydana gelen Beşparmak Dağları yangınından sonra günümüze kadar meydana gelen yangınları değerlendirdiğinde, alınan önlemlerin arttırılması ve herhangi bir ihmale fırsat vermemek için ivedilikle bir “Yangın Protokolü”nün hazırlanarak, hayata geçirilmesi gerektiğini de saptadı.
Cumhuriyet Meclisi İçtüzüğünün 114’üncü maddesi uyarınca Cumhuriyetçi Türk Partisi ve Toplumcu Demokrasi Partisi Grubuna Bağlı Milletvekillerinin birlikte sunduğu “1995 Yılında Meydana Gelen Geçen yıl haziranda kurulan “Beşparmak Dağları Yangınından İtibaren Ülkemizdeki Orman Yangınlarında Alınan Önlemlere İlişkin Yönetici ve Diğer İlgililerin İhmali Olup Olmadığına, Gereken Önlemlerin Alınıp Alınmadığına İlişkin Meclis Araştırma Komitesi” son toplantısını 31 Mayıs’ta yaparak çalışmalarını tamamladı.
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu, Toplumcu Demokrasi Partisi Girne Milletvekili Zeki Çeler, Cumhuriyetçi Türk Partisi Lefke Milletvekili Salahi Şahiner ve Bağımsız Güzelyurt Milletvekili Hasan Büyükoğlu’nun da komite toplantılarına katılarak çalışmalara katkı koyduğu rapor, Meclis Genel Kurulu’nun bugünkü toplantısında ele alındı.
Buna ek olarak komite, çalışmalarında, Orman Dairesi Müdürlüğü, Polis Genel Müdürlüğü, Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı, Orman Mühendisleri Odası ve Biyologlar Derneği yetkililerini de Komiteye çağırarak, değerlendirmelerine başvurdu ve komiteye sunulan yazılı görüşleri de dikkate alarak, ayrıntılı ve kapsamlı bir rapor ortaya çıktı.
“Giriş, Bulgular ve Tespitler, Değerlendirme, Tavsiyeler ve Sonuç” ana başlıkları ile hazırlanan raporda, yangınlarla ilgili ortaya çıkan bulgular ve tespitler şöyle:
BULGULAR VE TESPİTLER
“Komitemiz, 1995 Yılında Meydana Gelen Beşparmak Dağları Yangınından İtibaren Ülkemizdeki Orman Yangınlarında Alınan Önlemlere İlişkin Yönetici ve Diğer İlgililerin İhmalin Olup Olmadığına, Gereken Önlemlerin Alınıp Alınmadığına dair aşağıdaki hususlarda birtakım bulgu ve tespitler elde etmiştir:
Komitemiz, yangınlara müdahale edilirken yangın yönetiminin çok farklı bir konu olduğu, İlçelerde kurulan kriz masasının başında Kaymakam bulunduğu ve olay yerindeki kriz merkezlerinde Orman Dairesi Müdürlüğünün birinci dereceden sorumlu olduğu bulgularını elde ederken, Dairenin özellikle yangınları önleyici faaliyetler bağlamında zafiyetleri olduğu tespitinde bulunmuştur.
Komitemiz geçtiğimiz yirmi yıl içerisinde 1083 tane yangın çıktığı; bunların 16 tanesinin yıldırım düşmesi sonucunda gerçekleştiği, 46 tanesinin kasıtlı olarak çıkarıldığı ve 139 tanesinin ise çıkış kaynağının bilinmediği bilgisini edinmiştir.
“YANGINA MÜDAHALE EDEN EKİPLER YETERSİZ”
Komitemiz, yangına müdahale eden ekiplerin yetersiz olduğunu ve bu ekiplerin tümünde de araç ve teknik teçhizat eksikliği olduğunu ve tam teşekküllü itfaiye aracı olmadığından dolayı orman ya da arazi şartlarında istenildiği gibi hareket edilemediğinden yangınlara müdahale esnasında çok büyük sıkıntılar yaşandığını tespit etmiştir.
2016 yılında Başbakanlık ve Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığının girişimleriyle Başbakanlık Afet Acil Durum Yönetimi Koordinasyon Komitesi kurulduğu, yangınlara müdahale eden ilgili tüm kurum temsilcilerinin bu Komitede yer aldığı ve bu Komitenin esas görevinin doğal afetlerde sorumlu kurum ve kuruluşların sorumluluklarını belirlemek ve çıkabilecek olumsuzlukları çözmek veya en aza indirmek olduğu bilgileri edinilmiştir. Afet Acil Durum Yönetimi Koordinasyon Komitesinin kurumsallaşmamış olmasına bağlı olarak zaman zaman yangın söndürme esnasında yetki karmaşası yaşandığı tespit edilmiştir.
