ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, İran’ın Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’yla (IAEA) gerekli bilgileri paylaşmamasından endişe duyduklarını söyledi.
Price günlük basın brifinginde, İran’da haftasonunda başlaması planlanan nükleer görüşmelerin altıncı turu öncesinde ABD’nin İran Özel Temsilcisi Robert Malley’nin görüşmelerin yapıldığı Viyana’ya gideceğini bildirdi.
ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman, İran ve dünya güçleri arasında 2015 yılında yapılan nükleer anlaşmayı yeniden canlandırmak için Viyana’da yürütülen görüşmelerin yeni turunun haftasonunda başlayacağını bildirmişti. Sherman, 18 Haziran’da İran’da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminin ise müzakereleri daha karmaşık hale getirdiğini söylemişti.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Price, İran’la 2015 yılında yapılan Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) adlı nükleer anlaşmadan bağımsız olarak İran’ın Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’yla (IAEA) gerekli bilgileri paylaşmamasından duyulan endişeyi dile getirdi.
Price, İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması kapsamında IAEA’ya nükleer materyalleriyle ilgili bilgi verme yükümlülüğü olduğunu hatırlattı.
IAEA Başkanı Rafael Grossi’ye İran’dan bu bilgileri temin etme çabasında tam destek verdiklerini kaydeden Price İran’ın gecikmeden IAEA ile tam işbirliği yapması gerektiğinin altını çizdi. Price, ABD’nin konuyla ilgili gelişmeleri yakından takip etmeye devam edeceğini bildirdi.
İran’da 18 Haziran’da yapılacak seçimlerin nükleer müzakereler üstünde baskı yaratıp yaratmadığı sorulduğundaysa Price, İran’ın JCPOA ile gelen yükümlülüklerine uymamasının İran’daki seçim takviminden bağımsız olarak başlı başına aciliyet teşkil eden bir konu olduğunu söyledi. Seçim takviminin ya da başka bir hususun görüşmeler konusunda itici güç olmadığını belirten sözcü, bu konudaki tek itici gücün İran’ın güçlü denetim ve kısıtlamalar olmadan ABD ve bölge için büyük bir tehdit olmayı sürdürecek olması olduğunu kaydetti.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın da nükleer anlaşmanın en büyük avantajının İran’ın fisil madde üretmek için ihtiyaç duyduğu zamanı birkaç aydan bir yıla kadar çıkartması olduğunu vurguladığını söyleyen sözcü, şimdi İran’ın kendisini anlaşmanın ana sınırlamalarından bağımsız kılmasıyla, teknolojisini ve santrifüjlerini geliştirdiğini ve nükleer üretim süresini kısalttığını kaydetti. ABD’nin bu konuda rahat olmadığını söyleyen Price, ‘‘Müttefiklerimiz de rahat olmamalı’’ diye konuştu.
Konuyu öncelikli kılanın İran cumhurbaşkanlığı seçimlerinden çok bu nedenler olduğuna dikkat çeken Price, en kalıcı yaklaşım diplomasi olduğu için Viyana’da JCPOA’ye geri dönmek için görüşmeleri sürdürdüklerini belirtti.
18 Haziran’da İran’da, nükleer anlaşmayı 2015’teki haliyle destekleyen Cumhurbaşkanı Hassan Ruhani’nin yerini alacak ismin belli olacağı seçimler yapılacak. Ilımlı Ruhani’nin yerine daha muhafazakar bir politikacının seçilmesi bekleniyor.
IAEA son olarak Mayıs ayı sonunda İran’ın nükleer programını denetlemek için gerekli önemli bilgilere Şubat ayından bu yana erişemediğini açıklamış ve uranyumu şimdiye kadarki en yüksek seviyesinde zenginleştirmeye devam eden İran’ın genel nükleer stokları hakkında artık yalnızca tahmin yürütebileceğini bildirmişti.
Dört Nikaragualı kara listede
Ned Price basın toplantısında ayrıca Washington’un Çarşamba günü, aralarında Başkan Daniel Ortega’nın kızının da bulunduğu dört Nikaragualıyı kara listeye aldığını bildirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Ortega’yı gözaltına alınan başkan adaylarının yanı sıra geçen hafta tutuklanan diğer sivil toplum ve muhalefet liderlerini serbest bırakmaya çağırdı.
ABD Maliye Bakanlığı Çarşamba günü, Ortega’nın kızı ve Yaratıcı Ekonomi Komisyonu Koordinatörü Camila Antonia Ortega Murillo’nun yanı sıra Washington’un demokrasiyi baltalamak, insan haklarını ihlal etmek ve baskıcı yasalar çıkaran hükümeti desteklemekle suçladığı üç kişiye yaptırım uyguladı.
Bu kişiler Nikaragua Merkez Bankası Başkanı Leonardo Ovidio Reyes Ramirez, Nikaragua Ulusal Meclisi milletvekili Edwin Ramon Castro Rivera ve Nikaragua Ordusu generallerinden Askeri Sosyal Refah Enstitüsü Genel Müdürü Julio Modesto Rodriguez Balladares olarak açıklandı.
Nikaragua Devlet Başkanı Daniel Ortega, Kasım ayında yapılacak seçimler öncesinde muhaliflerini hapse atarak susturmakla suçlanıyor.
voa
