ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell, mali istikrar açısından risk oluşturduğunu söylediği ve giderek daha popüler hale gelen kripto para birimlerine daha fazla denetim uygulanabileceğinin sinyalini verdi.
ABD Maliye Bakanlığı da varlıklı kişilerin çoğunlukla denetimden uzak olan dijital para birimi sektörünü vergi ödemekten kaçınmak için kullanabileceği kaygılarını gündeme getirdi ve kripto para birimleriyle yapılan büyük miktardaki işlemlerin yetkililere bildirilmesini istediğini belirtti.
Peş peşe gelen açıklamalar, Çarşamba günü Çin’in bu sektörde yeni kısıtlamalara gideceğini açıklaması üzerine en popüler kripto para birimi olan Bitcoin’in yüzde 30 oranında değer kaybetmesi sonrasında geldi.
FED Başkanı Powell, Perşembe günü yayınladığı olağandışı video mesajında, kripto para birimi sektörüyle ilgili risklerin altını çizdi. Powell ayrıca FED’in kendi dijital para birimini oluşturması olasılığıyla ilgili daha net bir takvim de ortaya koydu.
Mali teknolojideki ilerlemelerin olası faydalarını öne çıkarak Powell, kripto para birimlerinin, “stablecoin” olarak adlandırılan sabit fiyatlı dijital varlıkların ve bu alandaki diğer yeniliklerin “kullanıcılara ve daha geniş kapsamlı olarak mali sisteme ilişkin olası riskler taşıdığını” kaydetti.
Powell’ın açıklamaları, dünyanın rezerv para birimi olarak kabul edilen ABD dolarının dijital versiyonunun geliştirilmesi seçeneğini değerlendiren FED’in, Bitcoin gibi gelenekselin dışındaki para birimlerinin giderek popüler hale gelmesi karşısında ciddi adımlar atmaya zorlanmasının bir işareti olarak algılanıyor.
Spekülatif varlıklar
FED ve ABD Maliye Bakanlığı, piyasa sermaye değeri 2 trilyon dolara ulaşan kripto para birimlerini, sanat eseri, altın ya da yüksek oranda spekülatif olan diğer varlıklarla aynı kategoride değerlendiriyor.
Bir merkez bankasının çıkaracağı dijital para birimiyse, ister kişi ister şirket ya da başka bir hükümet olsun, sahip olanların o merkez bankası üzerinde doğrudan hak sahibi olma imkanı sunuyor. Bu da banknot paraya sahip olmakla aynı anlama geliyor.
FED’in bu yaz dijital ödemelere ilişkin bir rapor yayınlayacağını kaydeden Powell, raporun odak noktasını Merkez Bankası’na ait dijital para birimi oluşturmanın fayda ve risklerinin oluşturacağını, bu konuda kamuoyu görüşüne de başvuracağını söyledi.
Powell ayrıca “Kripto para birimleri, değerlerindeki çalkantılar ve diğer etkenler nedeniyle ödeme yapmak için bugüne kadar elverişli bir yöntem olmadı” dedi.
Maliye Bakanlığı da kripto para birimlerinin risklerine ilişkin uyarıda bulundu. Bu riskler arasında varlıklı kişilerin, vergilendirilecek varlıklarını denetimsiz kripto para sektörüne kaydırmaları fırsatı da bulunuyor.
Maliye Bakanlığı açıklamasında “Kripto para birimleri, vergi kaçırma dahil yasadışı faaliyetleri kolaylaştırarak şimdiden denetim açısından ciddi sorunlar oluşturuyor” ifadesi yer aldı.
Bakanlık, kripto para birimleriyle 10 bin doların üzerinde yapılan işlemlerin tıpkı aynı miktardaki nakit işlemler gibi bankaya bildirilmesinin yanı sıra banka faizi, kar hissesi ve komisyon ödemeleriyle ilgili kripto parayla yapılan işlemlerin de haber verilmesi önerisinde bulundu.
Bu bildirimlerle ilgili kurallar, Amerikan firmalarının siber korsanlara fidye ödemeye zorlandığı durumlar hakkında, hükümetin daha çok bilgi edinmesini de sağlayabilir.
Gerek federal güvenlik birimleri gerekse özel sektörde faaliyet gösteren siber güvenlik uzmanları, fidye yazılımı saldırıları hakkında yeterince şeffaflık olmamasının, bu vakaların tekrarlamasına katkısı olduğu görüşünde.
Temkinli yaklaşım
FED ve diğer gelişmiş ülke ekonomileri, bir merkez bankasının oluşturacağı dijital para biriminin nasıl olacağına ilişkin araştırmalara devam ederken Çin, daha hızlı hareket ederek para birimi Yuan’ın dijital versiyonunu 2022 Pekin Kış Olimpiyatları’ndan önce kullanıma sokmayı hedefliyor.
FED Başkanı Powell, geçen ay yaptığı açıklamada, bankanın Çin’in yaptığı atılımlara yetişmek için çabalarını aceleye getirmek gibi bir niyeti olmadığını, bu tür bir yaklaşımın ABD’de işlemeyeceğini söylemişti.
Powell, FED’in Nisan ayı toplantısından sonraki açıklamasında, dijital para birimi oluşturma konusunda, “Bu işi doğru yapmak, hızlı yapmaktan çok daha önemli” demişti.
Boston Merkez Bankası, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’yle (MIT) ortak yürüttüğü çalışmada, bir dijital para birimini oluşturmada kullanılacak teknolojiyi araştırıyor. Araştırmaya ilişkin bulgular üçüncü çeyrekte açıklanacak.
Merkez bankasının dijital para birimi oluşturması için Kongre’nin de sürece dahil olması gerekiyor.
ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) Başkanı Gary Gensler, kripto parayla yapılan mali işlemlerin daha yakından denetlenmesini istediğini söyledi. Gensler’a göre bu denetime sadece Bitcoin ticareti yapan ve SEC’de kayıt yaptırmak zorunda olmayanlar da tabi tutulmalı.
SEC Başkanı Gensler, kripto para birimleri hakkında, “Oldukça istikrarsız bir varlık sınıfı. Yatırım yapanlar kripto işlemler üzerinde daha fazla yatırımcı koruması olmasından faydalanacaktır” dedi.
voa
